Centrum Sztuki Współczesnej "Dach" (UA) Czeremosz (UA)

 

 Centrum Sztuki Współczesnej "Dach" "DachaBracha - etnochaos" (kier. art. Władysław Troicki).
Świat powstał z Chaosu. Muzyka powstaje z duszy ludu.
Etno + chaos - to rdzenie słów, z jakich wynika świat muzyki, różnorodny w swoich rytmach, ale poznawalny w dźwiękach rodzimej muzyki, świat zaskakujący, oczekiwany i nowy.

Gdy w kręgu muzyki etnicznej zajmujemy się rekonstrukcją, jakby cofamy się do korzeni. Jednak czy możesz z całą pewnością powiedzieć, czym są te "korzenie"? Szczególnie, gdy należysz do kultury miejskiej, gdzie wszelkie "zaszczepianie" autentyzmu jest przeważnie sztuczne. Ale gdy poczujesz impuls dźwiękowy i zrobisz krok wprzód, dzięki wyobraźni i natchnieniu nie tracisz nadziei na wskrzeszenie zapomnianego i na nowe tworzenie.

DachaBracha - to nazwa oryginalna, dziwaczna i prawdziwa.
Słowa dawać i brać pochodzą z języka staroukraińskiego.

Tak "na słuch" - w nazwie tej dźwięczą i grają, niby samodzielne akordy jednej całości, i "Ra" - słońce, i "brama" - wejście, i "Brachma" - indyjski bóg stworzenia, i oczywiście Centrum Sztuki Współczesnej "Dach" jako miejsce powstania samej grupy DachaBracha.

Grupę tworzą: Nina Horenecka, Iryna Kowalenko, Ołersandra Harbuzowa, Ołena Cybulska (wszystkie z grupy folkowej "Krałyci", kier. art. Iwan Synielnikow), a także Marko Hałanewycz.

"Dawać" jest jasne. Dawać muzykę, radość, święto, całe spektrum emocji, uczuć i myśli, które wnosi żywa muzyka i śpiew. Ale co z "brać"? Z jednej strony, dziewczęta już ponad 10 lat zajmują się ukraińską muzyką autentyczną, zbierały i zapisywały pieśni podczas wielu wypraw na Ukrainie, a z drugiej - pochodzą z Kijowa, tradycję ludową otrzymują jakby w sposób pośredni. To pozwala im na swobodę w muzyce, bez podporządkowywania się sztucznym zwykle kanonom muzyki etnicznej. Energię do śpiewu daje im kultura rodzima, ale i kultura innych krajów - na skrzyżowaniu, bo czymże jest kultura ukraińska, jak nie skrzyżowaniem?!

Znakiem, że dotknąłeś osierdzia pieśni, rytmu, akordu, sensu, jest rezonans, nieprzezwyciężona chęć tworzenia, dodawania tonów, pisania symfonii. I w tej symfonii ukraińskiej słychać motywy europejskie i orientalne, pradawne i nowoczesne, chrześcijańskie i muzułmańskie.

Instrumenty DachaBrachy to indyjskie tabla, gong buddyjski, wiolonczela, marakasy, rosyjskie treszczotki.

Władysław Troicki sam siebie nazywa reżyserem "surowego montażu", jego talent polega na artystycznym łączeniu tego, co do siebie niby to nie pasuje. Przeniesienie do ukraińskiej pieśni ludowej tonów z innej kultury, innych gatunków muzycznych, np. neoklasycyzmu, pozwala na rozhermetyzowanie potencjału melodii ukraińskich, otwarcia ich nie tylko na świat, ale i na siebie i na świadomość współczesną.

Taka awangardowa i sakralna zarazem ukraińska pieśń ma głos wspólny wewnętrznemu kosmosowi człowieka, jego smutkowi duszy i duchowemu spokojowi, dziecięcej beztrosce i patosowi, religijnej ekstazie i tragedii rozumu.

Ten kosmos niczego człowiekowi nie zabiera, on dodaje... do wypełnienia i nowego rozkwitu twórczości.

 

 Czeremosz Została stworzona przez Romana Kumłyka w 1991 roku i działa przy Rejonowym Domu Kultury w Werchowynie na Ukrainie. Wydała w Polsce dwa albumy (MC "Huculskie Muzyki" - "Hutsul Music" and CD "Czeremosz: huculska kapela Roman Kumłyka" - "Czeremosz: Hutsul group of Roman Kumłyk"), a jej nagrania obecne są też na kompilacjach poświęconych muzyce huculskiej w wielu krajach. Romanowi Kumłykowi - wybitnemu multiinstrumentaliście, grającemu w Czeremoszu głównie na skrzypcach i instrumentach dętych (dwojnicy, sopiłce, telence i dudach), towarzyszy bajan, skrzypce, cymbały oraz bęben. Wykonując muzykę huculską na koncertach zespół zachowuje linię melodyczną, ale nie gra tak jak na weselach, gdyż muzyka taka nie sprawdziłaby się na scenie. Na użytek sceny Kumłyk tworzy inne aranżacje, niejednokrotnie łącząc w całość tematy muzyczne z całej Huculszczyzny - z okolic Rachowa, Kołomyi, z Bukowiny, Rumunii. Czeremosz to główny, choć nie jedyny zespół Romana Kumłyka. Od 25 lat prowadzi kapelę weselną, jest nauczycielem muzyki, a także "kustoszem" założonego przez siebie prywatnego muzeum regionalnego. Współpracował z Radiowym Centrum Kultury Ludowej, Ośrodkiem Praktyk Teatralnych "Gardzienice", Filharmonią Warszawską oraz Filharmonią Lubelską.

W 2005 roku KAPELA CZEREMOSZ wraz z zespołem folkowym Orkiestra św. Mikołaja przygotowała program "Huculskie muzyki" oparty na tradycyjnej muzyce Huculszczyzny. Zob. Roman Kumłyk.

Kontakt:
Roman Kumłyk,
Franka 285-280 Werchowyna,
Ukraina
tel. +380/3432/217-44